Damga Vergisi Nedir? Nasıl Hesaplanır?

Gerçekleştirdiğiniz resmi işlemlerin giderleri arasında damga vergisi olduğunu görmüş olabilirsiniz. Damga vergisi, hukuki geçerliliği olan her türlü sözleşmeden alınan bir vergi türüdür. Kişilerle kurumlar, kişilerle kişiler ya da kurumlarla kurumlar arasında gerçekleştirilen resmi sözleşmeler sonunda alınır. 488 numaralı Damga Vergisi Kanunu ile kimlerin damga vergisi mükellefi olduğu ve azami vergi oranları belirlenmiştir.

Kimler Damga Vergisi Mükellefidir?

İş hayatındaki ihale, devir, harcırah gibi işlemlerinizde de sıkça karşılaşabileceğiniz damga vergisinin mükellefi, sözleşmeyi imzalayan taraflardır. Ancak resmi daireler ile kişiler arasında yapılan işlemlere ait damga vergisini şahıslar öder. İlgili kanun maddesinde ‘kağıtları imza edenler’ olarak belirtilen mükellefler, vergi cezasında da ortak sorumluluk sahibi olurlar. Burada belirtilen kağıt ve imza ifadeleri, e-imza ile imza yerine geçen herhangi bir işareti de kapsar. Esas olan hukuki geçerliliği olan bir sözleşmenin imzalanması ve ibraz edilebilir nitelikte olmasıdır.

Damga Vergisi Nasıl Hesaplanır?

Damga vergisi, işlemin türüne göre kanunda belirtilen oranlar üzerinden hesaplanır. Bindelik olarak belirtilen damga vergisi oranları her sene yeniden hesaplanır ve Damga Vergisi Kanunu Genel Tebliği ile yayımlanır. Sözleşme türlerine göre damga vergisi üst sınırları farklıdır. Damga vergisine tabii olan kağıtlar yani sözleşmeler ise şunlardır:

1. Akitlerle ilgili kağıtlar: Mukavelenameler, taahhütnameler, kira sözleşmeleri, rehin senetleri, taksitle satış sözleşmeleri, fesihnameler, ikinci el araçların satışına dair sözleşmeler vb.
2. Kararlar ve mazbatalar:İdari davalarla ilgili olmayarak Danıştay’dan verilen ilam, mazbata ve hakem kararları vb.
3. Ticari işlemlerde kullanılan kağıtlar: İpotekli borç senedi, bilançolar, makbuz senedi, rehin senedi, ordinolar vb.
4. Makbuzlar ve diğer kağıtlar: Vergi beyannameleri ile maaş, ücret, harcırah gibi belirli bir hizmet karşılığı alınan bedeller için verilen makbuzlar, sigorta prim bildirgeleri, katma değer vergisi beyannameleri vb.

Damga vergisine tabi tüm sözleşmelerin listesi için Damga Vergisi Kanunu Eki’ne göz atabilirsiniz. Damga vergisi hesaplama için kağıt sayısı da baz alınır. Birden fazla nüshası bulunan sözleşmelerin her nüshası için ayrı ayrı ve aynı oranda vergi alınır. Ayrıca bir sözleşmede birbirinden tamamen farklı işlemler varsa her biri için de ayrı ayrı damga vergisi alınır.

Damga Vergisi Ne Zaman Ödenir?

Kağıdın yani resmi sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren 15 gün içerisinde vergi dairesine beyanname ile bildirilip ödenmesi gerekir. Devamlı vergi mükellefiyeti olanlar yani Maliye Bakanlığınca belirlenen mükellefler için ödeme tarihi daha farklıdır. Sözleşmenin gerçekleştirildiği tarihten itibaren ertesi ayın 21. akşamına kadar vergi dairesine beyanname ile bildirilir ve 26. gününe kadar bu vergi ödenir.